امین صادقپور- امروز برای دیدن یکی از بناهای تاریخیمذهبی خراسان بزرگ به شهرستان رشتخوار سفر میکنیم تا با مسجد باشکوه و زیبای این شهر آشنا شویم. خوب است بدانید قدمت مسجد جامع رشتخوار به دورهی خوارزمشاهیان میرسد.
اگرچه برخی این بنا را خانقاه نامیدهاند، با توجه به سبک معماری، تزیینات آجرکاری، شواهد باستانشناختی و مقایسه با دیگر مساجد جنوب خراسان میتوان با یقین اثبات کرد که این بنا احتمالا مسجدمدرسهای دوایوانی بوده و در دوره تیموری الحاقات و تزیینات دیگری به آن اضافه شده است.
آنچه از بنای مسجد به یادگار مانده است، شامل گنبدخانه، شبستان و صحن ورودی، تماما از خشت خام و پخته، سنگ، ملات گل و آهک است.
تزیینات اصلی مسجد بیشتردر قسمت داخلی یعنی گنبدخانه قرار دارد و در سمت جنوبی گنبد، یک هلال با یک طاق بلند که احتمالا مربوط به شبستان تابستانی مسجد است به چشم میخورد.
دور گنبد نیز نواری از یک کتیبه پرکار گچی از آیههای یک تا ۱۹ سورهی «فتح» قرآن کریم را نشان میدهد که با خط کوفی زیبایی آراسته شده است. باید گفت سالمترین قسمت مسجد محرابی زیباست که در ضلع جنوبی بنا قرار دارد.
این مسجد که یکی از منحصربهفردترین و زیباترین مساجد خراسان بزرگ محسوب میشود، ۴ بهمن ۱۳۵۵ با شمارهی ۱۳۴۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مرمت و بازسازی شده است.